Bağlantılar
-
Feromonlar
FEROMONLAR -
Feromon Nedir?
FEROMON NEDİR
Ips typographus
Sekiz Dişli Kabuk Böceği
Larvası bacakları olmayan küçük, turuncu başa sahip beyazımtırak renkte, pupası yaklaşık 4mm uzunluğundadır. Erginleri silindirik yapıda, kırmızımsı, koyu kahverengi ya da siyah renkte olur ve yaklaşık 4.2 ila 5.5 mm uzunluğundadır. Başının ön kısımları ile gövdesinin yanları uzun sarımsı kıllarla kaplıdır. Hem erkek hem de dişilerinin üst kanatlarında, üçüncüsü daha büyük olmak üzere, toplamda dörder diş bulunur (=8 dişli).
Ladin türlerinden özellikle, Avrupa Ladini ve Doğu Ladinine saldırır.
İklime bağlı olarak jenerasyonu ve faaliyet dönemi değişir. Yüksek rakımlarda tek bir döl verirken düşük rakımlarda ve daha sıcak bölgelerde 3 döl verebilmektedir. Sıcaklıklar 20°C’ye ulaştığında (Nisan-Haziran) ilk uçuşlar başlar; Temmuz-Ağustos dönemi ikinci uçuşlar görülür.
Saldırıya uğrayan çamların iğneleri sararıp kahverengiye döner ve dökülür. Kabuk yarıklarında kırmızı-kahverengi toz, yuvarlak çıkış delikleri, kabuktan dışarı çıkan küçük reçine salgıları görülür. Ağaçkakan zararı da görülebilir. Diğer kabuk böceklerinde olduğu gibi Ips typographus da ağaçların ölümünü hızlandırıp, odunun rengini değiştiren ve kalitesini düşüren mavi küf hastalığına da yol açmaktadır (Ophiostoma spp., Ceratocystis polonica).
Erginleri 4km kadar uçabilir ve uygun rüzgarlarla geniş alanlara dağılabilir. İşlenmemiş kütükler, ahşap ambalaj materyalleri, talaş, paletlerin sevkiyatları esnasında da yumurtalar ve erginler geniş alanlara yayılabilmektedir.
Mücadelesi
Grandis, Thanasimus ve kuşlar gibi doğal düşmanların bölgede bulunması teşvik edilerek nüfus belli bir dengede tutulabilir. Feromon kullanılarak yapılacak mücadele ise nüfus seviyesini hızla düşürmek açısından hem pratik hem de oldukça etkilidir.
Resimler

© M. Kosibowicz.

© L-M. Nageleisen.

© Boris Loboda.